Met je voeten in de klei

Interview met Jacqueline van Eerd

Un Bietje Groen is een ondernemerstuin aan de Koningshoeven in Tilburg. Het is een plek voor ondernemende mensen, die bouwen aan een lokale community op het gebied van duurzame voeding, verantwoorde land- en tuinbouw en alles wat daarmee verwant is. Door samen te werken en elkaars kennis te delen willen zij met deze ‘groene ondernemerstuin’ een bijdrage leveren aan een duurzamer en groener Tilburg. Oprichter, bestuurslid en ondernemer Jacqueline van Eerd: “Mijn doel is dat Un Bietje Groen in Tilburg een begrip wordt en dat mensen ons weten te vinden. En om meer bewustwording te creëren over het feit dat je ook op een andere manier met voedsel, natuur en water bezig kunt zijn.”

Hoe is jouw samenwerking met Tussenheid013 begonnen?

Ik zit met mijn bedrijf ZuiderZwam op het terrein van het voormalige Ut Rooie Bietje. Traverse gaf op een bepaald moment aan dat zij daar weg zouden gaan, dus moest ik ook vertrekken en dat vond ik heel jammer. Vervolgens ben ik in gesprek gegaan met Traverse en de gemeente – want de grond is van de gemeente – en ben ik andere lokale, duurzame ondernemers gaan zoeken die iets met ‘groen’ doen.

Vorig jaar zomer ben ik in gesprek gegaan met Gijs Bax van Tussenheid013 omdat hij en zijn collega’s goed de weg weten in subsidieland. Samen met Sabine van Baal, ook van Tussenheid013, hebben we een gezamenlijke missie en visie opgesteld, want we zitten hier met allemaal verschillende ondernemers, maar we willen één community worden. Daar heeft zij ons enorm mee geholpen. Dat is een proces waarin we steeds blijven ontwikkelen.

Un Bietje Groen

Wij huren dit terrein van de gemeente, dus we betalen huur, maar moeten ook alle bijkomende kosten samen betalen, zoals stroom en verzekering etc. We hebben alles overgenomen van Traverse, zoals een aantal portacabins, maar het heeft veel onderhoud nodig. Van Tussenheid013 kreeg ik goede tips over fondsen en uiteindelijk is het gelukt om via een aantal sporen subsidie te krijgen, zodat we weer verder konden. Toen kwam ook het Tilburg Akkoord in beeld.

We hebben met zijn drieën een stichting opgericht: Marcel Hermans, Miriam Braak en ik, allemaal vrijwillig. Miriam heeft vervolgens een begroting gemaakt en daar kwam een aanzienlijk tekort uit, voornamelijk op groot onderhoud. Via Tussenheid013 hebben we de helft subsidie gekregen van het Tilburg Akkoord en over de andere helft gaan we deze zomer weer rond de tafel. Het Tilburg Akkoord gaat ook over samenwerking, verbinding en community vorming, net als wat wij hier aan het doen zijn.

Wat zijn jullie idealen?

In principe zijn alle leden, of partners van deze tuin zelfstandig ondernemer, we noemen het graag de groene ondernemerstuin. Mijn uitgangspunt is altijd geweest dat we elkaar ook kunnen versterken, dat er onder andere kennis gedeeld wordt. Het mooie is, dat dat nu ook al gaande is. Bijvoorbeeld, ik kweek oesterzwammen met mijn bedrijf ZuiderZwam en heb dan op een zeker moment een uitgewerkte zak substraat. Die wordt dan weer door iemand anders gebruikt die bezig is met de verwerking van restmaterialen. Zo werken we dus ook echt samen.

We hebben een aantal basisprincipes en idealen hoog in het vaandel staan, zoals circulariteit, biodiversiteit, het lokale aspect en het onderwijs. Dat laatste is voor ons heel belangrijk. We zijn al met Parcours in gesprek, een school voor speciaal onderwijs. Dat zijn jongens en meiden met een forse rugzak. Die komen hier nu twee keer in de week voor buitenlessen. Daarnaast hebben we ook een aantal stagiaires die op de tuin werken.

En jullie beslissen allemaal samen over deze initiatieven?

Ja, we zijn met 15 leden/partners. Pas geleden is daar de 16e; Eetbare Stadstuinen bijgekomen, een initiatief dat (op termijn) 100 eetbare tuinen in Tilburg wil realiseren. Superleuk! Zij gaan bij ons op de tuin beginnen met een pilot met een ‘wilde’ en een ‘formele’ tuin. Daar kunnen mensen, scholen en organisaties straks inspiratie op komen doen.

Verder doen we wat we kunnen. Een van de ondernemers heeft bijvoorbeeld de kantine opgeknapt en we zijn ook bezig met een winkel, hieruit bestaat ook onze gezamenlijkheid. Iedereen die instapt, betaalt een basishuur per maand, en daarbij een klein bedrag per vierkante meter per jaar. Het zijn heel bewust geen moestuintjes. Van iedereen die hier komt, zoeken we de meerwaarde. We zoeken het dus echt in de samenwerking en verbinding, ook naar de stad toe. Bijvoorbeeld straks in de winkel, waar producten van de gehele tuin te koop zijn, of door Open Dagen te organiseren.

Waarom vind jij onderwijs zo belangrijk?

Ik zit in het bestuur, maar ben ook ondernemer. Met ZuiderZwam werk ik volgens de principes van de circulaire economie, dus van afvalreductie naar voedselproductie. Bijvoorbeeld, koffiedik gooien we over het algemeen weg, maar daar zit nog heel veel voedingswaarde in. Dat vind ik belangrijk om over te kunnen dragen. Maar ook biodiversiteit; hoe gaan we om met het land, met de natuur. Het bewustzijn van wat je eet en waar het vandaan komt.

Richten jullie je op een speciale doelgroep?

Nee, in principe is iedereen welkom. Dit is sowieso een hele fijne, rustige plek, aan de rand van de stad. Ik ben hier zelf ooit als vrijwilliger binnengekomen na een burn-out en dat heeft me toen heel erg veel goed gedaan. Ik heb hier ook veel andere mensen heel erg zien opknappen. Dat dus enerzijds; letterlijk met je voeten in de klei. Anderzijds, hier hóeft niets, je mag doen wat je kunt of wat je wilt. Je mag er zijn zoals je bent, daarin geven wij alle vrijheid en verantwoordelijkheid. Daarnaast, biologisch voedsel is meestal duur, of duurder, zeker in de winkel. Op deze manier proberen we het juist voor de groep mensen die dat niet kunnen betalen, toegankelijker te maken.

Wil je ook ondernemen bij Un Bietje Groen? Wil je meer informatie of ben je nieuwsgierig naar hun activiteiten? Mail dan naar info@unbietjegroen.nl of bel naar 06 12048808

Interview en tekst: Donata van de Ven
Foto’s: Sabine van Baal